Donderdag 4 november 2010 ging aan het Amsterdamse IJ in theater het M-Lab de musical ‘’ Een leven zonder jou’’ in première. Een beter theater had er voor dit stuk niet gekozen kunnen worden. Het M-Lab is puur, zonder tierelantijntjes net als deze voorstelling.

Door Esther Derksen
05-11-2010

‘’Een leven zonder jou’’, gaat over een moeder genaamd Roos, die een tumor in haar hoofd ontdekt net na de 17e verjaardag van haar zoon Wim. Ze vertelt hem dat ze een tumor heeft, maar ook dat ze genezen is. Dit blijkt niet waar als Wim doorvraagt. Om er toch nog voor Wim te zijn, de rest van zijn leven, schrijft ze hem brieven. Voor iedere gelegenheid één. Voor Kerst, zijn eerste dag in zijn studentenwoning, voor liefdesverdriet, maar ook voor iedere verjaardag. MET een cadeautje, voor zijn 19e verjaardag is dat een versie van de Kamasutra. Naast Wim woont Iris, een meisje waar Wim verliefd op wordt, maar die hem ook heel erg aan zijn moeder doet denken. Ze dragen beiden de naam van een bloem, drinken dezelfde thee en houden maar niet op over de blauwe vlammende ogen.

‘’Een leven zonder jou’’ kent een eenvoudig decor. Veel schilderijen die gemaakt zijn door Wim hangen op of staan in de kamer. Schilderijen van motoren, bloemen, later van zijn vriendin Iris en een schilderij van zijn moeder. Een schilderij waarin Roos tot leven komt. Verder is er een bed, wordt de kamer ook gebruikt als parkje om te picknicken en als vakantiebestemming. Het decor is net als de voorstelling heel puur.

Het thema de dood/kanker is zwaar en vaak moeilijk bespreekbaar. Ook in deze voorstelling verzwijgt Roos aan haar zoon Wim dat ze kanker heeft. Nadat ze het hem heeft verteld is ze niet meer alleen negatief. Soms kan ze er luchtig over doen, of zelfs grappen om maken. In de voorstelling een moment om op adem te komen, maar ook een manier om dit moeilijke onderwerp bespreekbaar te houden.

De teksten zijn prachtig. Een opmerking van Roos als haar zoon beseft dat zij dood gaat; ‘’Bedenk dat het een mooi geschenk is iemand te mogen leren kennen waar je zoveel van houdt’’ is er één die je kippenvel doet krijgen, maar ook laat nadenken. De muziek is vrolijk, maar ook verdrietig. Wat goed past in deze voorstelling is dat de muziek als ondersteuning dient. Niet een keer overstemt de muziek de acteurs waardoor zij de kans krijgen de emotie goed over te brengen.

Marleen van der Loo speelt Roos. Een alleenstaande moeder die op het punt van sterven is, maar ook speelt ze de Roos die ze was voordat ze zou sterven. Marleen weet als geen ander emotie in haar stem te leggen, wat een vakvrouw! Ze speelt een sterke v rouw, vol hoop zonder dat het sentimenteel wordt. Ze rouwt niet alleen om haar eigen ziekte, maar ook om het feit dat haar man is overleden. Keer op keer weet ze de snaar op de juiste manier te raken. Het moment waarop ze ontdekt dat ze ziek is, is zo hartverscheurend om het nog maar niet te hebben over haar acteerprestaties op het moment dat ze stervende is. Een aantal keer tijdens de voorstelling heb ik mij echt doen afvragen hoe ze dit keer op keer kan spelen. Het lijkt zo echt en het is zo zwaar beladen, als je in de zaal al tot huilend aan toe zit, hoe moet zij zich dan wel niet voelen?”

Gelukkig krijgt ze ook haar grappige momenten waarin zij zich heerlijk mag uitleven en helemaal ‘’los’’ kan gaan.

Pieter van Nieuwenhuyze speelt Wim. Een jongen die net voor zijn 19e verjaardag in een studentenwoning gaat wonen, eentje die zijn moeder nog voor hem geregeld heeft voordat zij stierf. Als peuter heeft Pieter een geweldige grijns op zijn smoel, zo ontzettend herkenbaar. Het verdriet om zijn moeder is tekenend op zijn gezicht en de liefde die hij voelt voor Iris straalt in zijn ogen. Pieter, in Nederland vooral bekend door het veelvoudig spelen van de understudy rol Marius in de musical Les Miserables, krijgt in deze rol de kans zijn talent goed te laten zien. Vocaal is hij ijzersterk, zeker wanneer hij het klein houdt. Dan zingt hij zo breekbaar en is het verdriet zo voelbaar. Wanneer hij belt ( schreeuwend zingen ) zie en hoor je de onmacht. Zijn acteerwerk is van hoogstaand niveau, de eenvoud waarin hij wisselt van verdrietig naar verliefd is fenomenaal.

Lotte Geertsma speelt Iris. Iris is het buurmeisje van Wim. Een vrolijke spring in het veld die van haar hart geen moordkuil maakt. Ze vecht met haar liefde tegen de muur van Wim op, die hij na het overlijden van zijn moeder heeft opgebouwd. Lotte straalt zodra zij op het toneel verschijnt. Ze heeft een open blik en is een frisse verschijning. Tot over haar oren is zij verliefd, of dit echt is of geacteerd weet alleen Lotte. Haar stem klinkt als een klok. Het is duidelijk, we zullen nog veel van haar gaan horen.

Na de voorstelling was werkelijk waar iedereen stil, je hoorde hier en daar nog een snik, maar dat was alles. Niet alleen het publiek had een brok in zijn keel, ook de acteurs moesten zichtbaar even bijkomen. ‘’Een leven zonder jou’’ is geen gezellige avond uit maar wel een prachtig stuk met fantastische acteurs die kanker bespreekbaar weten te maken.
Het zal mij verbazen als Marleen van der Loo voor deze rol geen award weet te winnen. Wat zij doet is zo verbazingwekkend, zo puur gebracht, daar zijn geen woorden voor.

‘’Een leven zonder jou’’ is te zien in België en Nederland tot en met 19 december te zien. Voor de exacte speellijst www.eenlevenzonderjou.com